A. Sefa Odabaşı
Konya Mutfak Kültürü
Konya Mutfağı'nda pişirilen ekmekler, yemekler, tatlılar, reçeller ve turşular hep yetenekli ev hanımları tarafından kotarılır ve sofraya sunulurdu. Bu hanımlar yemekleri,tatlıları ve diğer yemek türlerini pişirmeyi evin bir büyüğünden görerek öğrenir. Ve ileride kuracağı yuvada aynen uygulardı. Her Konya evi bir okul gibi eğitim verir, aile bireyleri eğitilirdi. Evlendirilecek kızlar marifetleriyle övülür ve tanıtılırdı. Şayet evin kızı şımarık olarak yetiştirilmiş ve baba evinde hiçbir şey öğrenmemiş ise gelin gideceği evde sıkıntı ile karşılaşır, ve yeni yaşayacağı evin mutfak yöntem ve kurallarına ayak uydurmaya çalışır ve eğer evde kaynanası varsa ondan bir şeyler öğrenmeye çalışırdı.
Yemek pişirmek işi biraz da yetenek isteyen bir iş olduğu için, her Konyalı ev hanımı başardı olduğu yemeklerle anılırdı.
Örneğin Ayşe hanımın açtığı su böreği bilenleri tarafından anüdığı gibi kimisinin pişirdiği tümet veya yaptığı katmer aileler arasında ün salardı. Aileden veya tanıdıklardın biri "age Ayış senin şo meşhur su böreğinden bir açta yiyelim" dediği zaman. Ayşe hanımın göğsü kabarırdı.
Konyalı ev hanımları bilmediği, öğrenmediği yemeği hiçbir zaman göz kararıyla pişirme cesareti gösteremezdi.
Eskiden Konya'da bügün olduğu gibi her köşe başmdaki kitapçıda ölçüleriyle gösterilen yemek tarif eden kitaplar yoktu. Sonraları bu tür kitaplar çıktığı halde Konyah hanımlar bu kitaplara itibar göstermediler ve kitaptan yemek tarifi olur muymuş?" diyerek kaale almadılar.
Sonuç, bugün Konya toplumsal hayatında oluşan 1950 yılından sonraki yenilikler ile geleneksel Konya Mutfağı'nda büyük boyutlarda değişmeler oldu, eski mutfak kültürümüz büyük bir erozyona uğradı. O canım Konya yemeklerinin "Dadı, duzu"kalmadı.
|