Taylan Kümeli
Yaz tatili için Yaz tatilinde tüm yılın yorgunluğunu atmak isterken kilo alabilir, sağlıksız beslenmenin sonuçlarıyla uğraşmak zorunda kalabilirsiniz.
Yaz aylarında artan sıcaklıklarla birlikte bebek, çocuk, yaşlı ve hamileler ile tansiyon, kalp, şeker gibi kronik hastalıkları bulunan kişiler başta olmak üzere birçok kişinin bazı sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Bu sorunların başında güneş çarpmaları, gıda zehirlenmeleri ve sıvı kaybının neden olduğu rahatsızlıklar gelir.
Yaz aylarında vücut direncini artırmak ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral alımını sağlamak için her gün birkaç porsiyon meyve ve sebze tüketilmeli, mercimek, nohut gibi besinlere sofrada yer verilmelidir.
Fırında pişirme, ızgara ve haşlama yöntemleri ile hazırlanan besinler tercih edilmelidir.
Ayrıca sıcaklarda bunalan vücudun direnç düzeyini yükseltmek için balık, et, yumurta, fındık, fıstık ve ceviz tüketmek yararlı olacaktır.
Kızartma ve aşırı yağlı besinler yerine hafif ve sulu gıdaların tüketmeyi tercih etmelisiniz.
Kahvaltı, özellikle yaz aylarında günün en önemli öğünüdür. Kafein içeren içecekler yerine süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu tercih edilmeli, şekersiz ürünlere ve az yağlı peynirlere yönelmelidir.
Balık, et, yumurta, fındık, fıstık ve ceviz tüketimi, sıcaklarda bunalan vücudun direnç düzeyini yükseltir. Aynı şekilde, şeker ve şekerleme gibi basit şekerlerin yerine, kuru üzüm, erik ya da A ve C vitaminlerinin zengin olduğu taze meyve ve sebze gibi besinler tercih edilmelidir.
Ayrıca, dışarıda ve açıkta satılan yiyecekler tüketilmemeli, et, süt ve sütlü ürünler gibi potansiyel riskli besinler için güvenilir mekanlar seçilmelidir.
Sıcaklarda aşırı terleme sonucu vücuttan suyla beraber, sodyum, potasyum gibi mineraller de atılır. Bu durum halsizlik, nabız zayıflığı, yorgunluk ve dolaşım bozukluklarına yol açar.Sıvı kaybını önlemek için günde en az 2-2.5 litre su içilmelidir.
Asitli ve gazlı içecekler yerine süt, ayran, taze sıkılmış meyve suları, bitki ve meyve çayları tercih edilmelidir. Bebekler ve çocuklar sıvı kayıplarını ifade edemeyecekleri için ebeveynleri dikkatli olmalıdır. İshal, bebek ve çocuklarda özellikle yaz aylarında vücuttan önemli ölçüde su, tuz ve mineral kaybına yol açar.
Yenidoğan ve süt çocuklarında ishal daha kolay oluşur ve daha ağır bir seyir izler. Şiddetli ishallerde, kaybedilen sıvı ve minerallerin yerine konması oldukça önemlidir. Böyle bir durumda bebek ve çocuklar sıvı kaybına oldukça dayanıksız oldukları için vakit geçirilmeden en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidirler.
Yemeğe salatayla başlayın, posalı besinlere ağırlık verin, alkol oranı düşük içkiler tüketin. Bu önerilerle seyahati daha sağlıklı ve az kalorili geçirebilirsiniz.
Beslenme konusunda ilk dikkat edilmesi gereken konu, 'öğün atlamamak'. Öğün atlamak, bir diğer öğünde aşırı besin tüketmenize, yani gereksiz kalori almanıza yol açar.
Bir öğünü atladığınız zaman, atlanan öğünden sonra tükettiğiniz ilk öğündeki besinlerin çoğu yağ olarak depolanır.
İkinci önemli nokta ise gerektiğinden fazla yememektir. Bunu ayarlamak, özellikle açık büfelerin karşısında zor olabilir. Sonrasında mutsuz olmamak için yemeğinizi kademe kademe alın ya da siparişinizi bu şekilde verin. Tatlı için yemeğinizin bitmesini, tokluk hissinin oluşmasını bekleyin.
Yemek alır ya da sipariş verirken öncelikle çorba veya salatayla yemeğe başlamayı tercih edin. Böylelikle daha az kalori alarak kendinizi daha çok doymuş hissedersiniz.
Yaz tatillerinde dikkat edilmeyen bir konu ise, posalı yiyeceklerin tüketimine gerekli önemin verilmemesidir.
Meyveleri belirli oranlarda ve mümkün olanları kabuklu olarak tüketin.
Et, tavuk ve balık gibi et grubunun tüketiminde ise en önemli nokta pişirilme yöntemidir. Kızartma yerine ızgara, fırın, haşlama veya sote tarzında pişirilmiş et ürünlerini tüketmeniz daha sağlıklıdır.
Yanında patates kızartması yerine patates salatası, ızgara sebze veya haşlama sebzeyi garnitür olarak tercih etmelisiniz.
Ekmek, yemeklerimizle beraber en çok tükettiğimiz besin olduğundan, tatildeyken masanızda ekmek sepeti bulundurmak yerine 1 veya maksimum 2 dilim kepekli ekmek ya da çavdar ekmeğini tabağınıza almanızda fayda vardır.
Ayrıca bol baharatlı, acılı besinlerden kaçının. Çünkü bu tarz besinler iştah açıcıdırlar, hem daha fazla miktarda yemek tüketmenize hem de gereksiz ekmek tüketimine neden olurlar.
Tatlı tüketirken ise özellikle sütlü, meyveli tatlılar veya dondurma daha sağlıklı seçimlerdir.
Yaz aylarında sıklıkla tercih edilen zeytinyağlı yemekler, açık büfelerin de vazgeçilmezlerindendir. Vitamin, mineral ve posa açısından zengindirler. Fakat dışarıda tüketilen zeytinyağlılar iyi bir seçim gibi gözükse de, içerik olarak ideal ölçüden daha fazla yağ ile hazırlananlar, aşırı yağ tüketimine neden olabilecekleri için kilo artışına neden olabilirler. (İdeal olan, 1 kilo sebzeyi en fazla 2 yemek kaşığı yağ ile pişirmektir.) Bu yüzden yağ içeriğinden emin olmadığınız durumlarda, sebzelerin suyunu ve yağını süzerek tüketmek daha doğru olur. Ayrıca kan şekerimizin dengesini bozup kolay acıkmamıza neden olabilecek mısır, bezelye, patates ve havuç gibi sebzelerin tüketiminin sınırlı olması sağlığımız için daha uygundur.
|